Stowarzyszenie Polskich
Chrześcijańskich Demokratów

SPChD zostało powołane do życia z początkiem 2004r., a wpisane do rejestru stowarzyszeń 25 października 2004r. W ogłoszonej deklaracji ideowo-programowej nawiązuje do Partii Chrześcijańskich Demokratów i Porozumienia Polskich Chrześcijańskich Demokratów. Naszym celem jest kultywowanie tradycji patriotycznych oraz zasad i wartości chrześcijańskich, szerzenie wiedzy o wolności, prawach i obowiązkach człowieka i obywatela oraz upowszechnienie wiedzy o problemach i oczekiwaniach związanych z członkostwem Polski w Unii Europejskiej. Aktualnym Prezesem Zarządu Głównego jest Adam Kowalczyk.

W Legnicy Klub Powiatowy SPChD został założony w 2008r. Staramy się aktywnie włączać się w życie społeczne i polityczne naszego miasta realizując cele Stowarzyszenia.

Aktualny skład Zarządu Klubu Powiatowego SPChD w Legnicy:

Ryszard Jaśkowski - Prezes
Sławomir Kaczanowski - Sekretarz
Medard Madera - Skarbnik

Jak wszystkie polityczne partie, tak samo chrześcijańsko—demokratyczne związane są z określonymi światopoglądowo—ideologicznymi zasadami życia politycznego. W praktyce są one więc zobowiązane do przyjęcia i realizacji chrześcijańskich idei, które uzasadniają ich cele i dążenia. Pojęcie demokracji chrześcijańskiej wywodzi się z krajów romańskich, zwłaszcza z Francji (Democratie Chretienne). Ideologicznie czy praktyczno-politycznie chrześcijańsko-demokratyczne partie często są traktowane jak partie wyznaniowe lub nawet religijne; w rzeczywistości nie są ani takie, ani takie. Są to raczej partie niezależne, w tym także od Kościołów, czasem działające wbrew zasadom etyczno—społecznym (np. podejmowanie ustaw o przerywaniu ciąży) i zmierzające do wywierania wpływu na całe społeczeństwo.

W partiach chrześcijańsko-demokratycznych występują duże różnice pomiędzy historią a teraźniejszością. W wieku XIX były to raczej ruchy społeczno—polityczne oparte na chrześcijańskich zasadach i na encyklikach Leona XIlI (np. Rerum novarum). Tak np. w kręgu języka angielskiego "Christian De—mocracy" rozumiano "właściwie nie politycznie, lecz jako społeczny i religijny ruch" (H. Mayer). Dostarczała ona wówczas ogólnej orientacji dla polityki opartej na chrześcijańskich wartościach. W Europie powstawały chrześcijańsko-demokratyczne i chrześcijańsko-społeczne partie, ale bez wyraźnego rozgraniczenia między ruchami a partiami, m.in. w Niemczech i Austrii oraz we Francji i we Włoszech. Dochodziło też do chrześcijańsko—społecznych unii np. w Niemczech i we Włoszech, które swoje programy orientowały w kierunku chrześcijańsko-demokratycznym lub chrześcijańsko-społecznym. Miało to miejsce zwłaszcza po I wojnie światowej i trwa do dzisiaj z tym, że u podstaw ich znajduje się szeroko pojęty chrześcijański humanizm. Nie tylko w krajach europejskich, ale także Ameryki Łacińskiej toczy się dyskusja na temat celów i duchowych podstaw chrześcijańskiej demokracji. Zmierza ona do otwarcia się tych partii na zjednoczenie z innymi, zwłaszcza konserwatywnymi partiami.

Pierwsze partie chrześcijańsko-demokratyczne zaczęły powstawać w Europie już na przełomie XIX i XX wieku. Na początku były to organizacje zrzeszające w większości katolików. W okresie dwudziestolecia międzywojennego powstało kilka partii, które za swój program przyjęły realizację doktryny chrześcijańsko—demokratycznej, jednak ich właściwy rozwój nastąpił dopiero po II wojnie światowej.

Twórcy doktryny chrześcijańskiej demokracji

Podwaliny pod współczesną naukę społeczną Kościoła a tym samym i pod doktrynę chrześcijańskiej demokracji położyli XX—wieczni papieże, szczególnie Ci którzy zasiadali na Stolicy Piotrowej po II wojnie światowej. Nie małe zasługi dla rozwoju tej myśli polityczno-społecznej miały też obrady II Soboru Watykańskiego w latach 1962 — 1965. Do najważniejszych papieskich encyklik dotyczących nauki społecznej Kościoła należą:

Podstawowe wartości w doktrynie chrześcijańsko—demokratycznej

Najważniejszą wartością dla chrześcijańskich demokratów jest człowiek i jego godność. Człowiek jest jednocześnie członkiem wielu wspólnot, począwszy od rodziny, przez lokalną wspólnotę, na narodowej skończywszy. Najistotniejsza dla niego jest z punktu widzenia tej doktryny jest rodzina. Jest ona podstawową komórką społeczną, w której człowiek wzrasta i kształtuje się. Jednostka winna kierować się w swoim życiu zasadami etyki chrześcijańskiej. Wartości moralne nie mogą ulegać relatywizacji, mają być traktowane jako absolutne i nie-zmienne. Człowiek, któremu Bóg dał życie, posiada prawo do wolności oraz sze-reg innych praw, a w tym najważniejsze – prawo do życia od poczęcia do natu-ralnej śmierci. Zwolennicy tej doktryny opowiadają się za koniecznością posza-nowania ludzkiej osoby i jej praw, poszanowania rodziny, oraz co równie istotne pracy i prywatnej własności. Każda jednostka winna być odpowiedzialna. Istot-ną wartością jest także społeczny solidaryzm. Dobro wspólne społeczeństwa winno się stać nadrzędną wartością. Dwie ostatnie wartości, jak twierdzą chrześcijańscy demokraci, są zaporą dla klasowego egoizmu. Krytykowany jest konsumpcjonizm i ciągła pogoń za dobrami materialnymi.

Państwo w doktrynie chrześcijańsko-demokratycznej

Demokracja parlamentarna jest ustrojem, który propagują zwolennicy tej doktryny. Jednocześnie kładą nacisk na rozwój wszelkich form samorządności obywatelskiej. Idealnym więc państwem jest państwo zdecentralizowane, w którym obywatele dzięki posiadanym prawom i podejmowanym przez siebie aktywnym działaniom, mają istotny wpływ na rządy. W życiu społecznym, politycznym i gospodarczym powinien panować pluralizm. Zapewnia on obywatelowi możliwość swobodnego zrzeszania się i działania. Celem działania państwa powinno być dobro jego obywateli. W kwestii gospodarki chrześcijańscy demokraci stworzyli koncepcję społecznej rynkowej gospodarki. W tym modelu akceptowane jest istnienie prywatnej własności, a tym samym zapewniona swoboda działania jednostce. Państwo powinno mieć jednak możliwość umiarkowanej ingerencji głównie w sferę socjalną.

Chrześcijańska Demokracja w Polsce (ChD).

Wyłoniła się w początkiem. XX w. z chrześcijańskich związków zawodowych, stowarzyszeń robotniczych i rzemieślniczych organizowanych głównie w Wielkopolsce i na Śląsku, w Galicji również z ruchu spółdzielczości rolnej; w zaborze pruskim. Działała od 1902 pod różnymi nazwami, m.in. Chrześcijańsko —Narodowe Stronnictwo Robotnicze (od 1920), w zaborze rosyjskim od 1906 Stowarzyszenie Robotników Chrześcijańskich w Królestwie Polskim oraz Stowarzyszenie Katolic-kich Robotników na Wileńszczyźnie, w zaborze austriackim od 1908 pod nazwą Stronnictwo Chrześcijańsko Socjalne; 1918 powstało Stronnictwo Katolicko-Ludowe; w II RP po zjednoczeniu 1919 grup chrześcijańsko-społecznych z byłego zaboru rosyjskiego i austriackiego pod nazwą Polskie Stronnictwo Chrześcijań-skiej Demokracji; w wyborach do sejmu 1922 ChD uczestniczyła w bloku Chrze-ścijański Związek Jedności Narodowej; 1923 i 1926 weszła do rządów Chjeno-Piasta; po przewrocie majowym 1926 rozbita na 3 grupy (lwowską, antysanacyjną śląską i centrową) utraciła znaczną część wpływów; opozycyjna wobec obozu rządzącego; 1929 ChD przystąpiła do Centrolewu; 1931–32 zbliżyła się do Narodowej Partii Robotniczej (NPR); 1934 secesja z ChD grupy lwowskiej (orientacja prorządowa), a 1935 kolejnej grupy, która utworzyła Stronnictwo Chrześcijań-sko-Ludowe; 1937 ChD weszła do Frontu Morges, a z NPR utworzyła Stronnictwo Pracy (SP); pod wpływem ChD pozostawało Chrześcijańskie Zjednoczenie Zawo-dowe Rzeczypospolitej Polskiej; czołowi przywódcy: S. Adamski, J. Chaciński, L. Gdyk, S. Kaczorowski, Z. Kaczyński, W. Korfanty, W. Tempka i in. Od 1939 SP w składzie rządu RP na uchodźstwie oraz w Delegaturze Rządu na Kraj (delegaci 1940–42 C. Ratajski, 1943•45 J. Jankowski), jednoczyło w konspiracji (do 1945) środowiska ChD; w powstaniu warszawskim 1944 na Powiślu walczył batalion „Krybar”, utworzony ze środowisk ChD, głównie z SP; 1944•45 SP nadal w kon-spiracji, jednocześnie rozłamowa grupa Zrywu (Z. Felczak) podjęła współpracę z Polską Partią Robotniczą (PPR); po utworzeniu 1945 Tymczasowego Rządu Jed-ności Narodowej (TRJN), próby legalnej działalności podjęte przez K. Popiela; 1947 likwidacja SP i procesy członków, frakcja F. Widy-Wirskiego dołączyła do Stronnictwa Demokratycznego (SD); po 1956 odrodzenie idei ChD w środowisku Znak; 1967 utworzono Ośrodek Dokumentacji i Studiów Społecznych (ODiSS), a 1988 Chrześcijańsko-Demokratyczny Klub Myśli Politycznej; po 1989 powstawały różne partie odwołujące się do tradycji ChD oraz reaktywowano działalność SP, przekształconego 1990 w Chrześcijańsko—Demokratyczne Stronnictwo Pracy; od 1994 jako Chrześcijańska Demokracja—Stronnictwo Pracy.

W 1997 powstała założona przez Lecha Wałęsę Chrześcijańska Demokracja III Rzeczypospolitej Polskiej. W latach 1997—2001 większość środowisk chadeckich wchodziła w skład Akcji Wyborczej Solidarność, a po jej dezintegracji 2000—01 współtworzyła Prawo i Sprawiedliwość.

Jedną z ważniejszych frakcji polskiej chadecji III RP była Partia Chrześcijańskich Demokratów (PChD) — polska chadecka partia polityczna działająca w latach 1990—1999.

PChD została utworzona 16 grudnia 1990 w Poznaniu w wyniku połączenia ośmiu mniejszych środowisk wywodzących się z chrześcijańskiego nurtu "Solidarności". Kongres założycielski partii odbył się 13 stycznia 1991 w tym samym mieście. Przewodniczącym został Krzysztof Pawłowski, a sekretarzem generalnym Paweł Łączkowski. Do ugrupowania przystąpiło kilkunastu parlamentarzystów Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W wyborach parlamentarnych w 1991 partia uzyskała 125 314 głosów (1,12%), co dało jej 4 mandaty w Sejmie i 3 mandaty w Senacie. Posłami zostali Anna Knysok, Wiesław Klisiewicz, Paweł Łączkowski (od 1992 do 1999 przewodniczący) i Janusz Steinhoff, senatorami Jarosław Barańczak, Tadeusz Kamiński i Krzysztof Pawłowski. W wyborach w 1993 Partia Chrześcijańskich Demokratów wystartowała w ramach Katolickiego Komitetu Wyborczego "Ojczyzna", który uzyskał 878 445 głosów (6,37%), nie przekraczając wynoszącego 8% progu progu wyborczego. Jesienią 1993 PChD weszła w skład koalicji Porozumienie 11 Listopada, rok później w wyborach prezydenckich poparła Lecha Wałęsę. W 1996 przystąpiła do Akcji Wyborczej Solidarność, w 1997 siedmiu jej przedstawicieli uzyskało mandaty na Sejm III kadencji. Posłami wówczas zostali ponownie Paweł Łączkowski i Janusz Steinhoff, a także Franciszek Adamczyk, Andrzej Brzeski, Tadeusz Maćkała, Kazimierz Poznański i Maciej Rudnicki (formalnie rekomendowany przez Ruch Solidarni w Wyborach). W lipcu 1999 liderzy PChD, Porozumienia Centrum oraz Ruchu dla Rzeczypospolitej podpisali umowę o połączeniu tych partii w nowe ugrupowanie pod nazwą Porozu-mienie Polskich Chrześcijańskich Demokratów, które powstało oficjalnie 26 września 1999.

Obecnie z znacznej części środowisko byłego PChD współtworzy Stowarzyszenie Polskich Chrześcijańskich Demokratów (SPChD), które zostało powołane do życia z początkiem 2004r., a wpisane do rejestru stowarzyszeń 25 października 2004r. Prezesem SPChD jest Mieczysław Gil, legendarna postać „Solidarności”, opozycjonista w okresie PRL, przywódca strajków w Hucie im. Lenina. Wśród członków założycieli stowarzyszenia są takie osobowości jak Paweł Łączkowski - wicepremier w rządzie Hanny Suchockiej czy Janusz Steinhoff - wicepremier i minister gospodarki w rządzie Jerzego Buzka. Głównym celem stowarzyszenia jest kultywowanie tradycji patriotycznych oraz zasad i wartości chrześcijańskich, szerzenie wiedzy o wolności, prawach i obowiązkach człowieka i obywatela oraz upowszechnienie wiedzy o problemach i oczekiwaniach związanych z członkowstwem Polski w Unii Europejskiej.

Stowarzyszenie Polskich Chrześcijańskich Demokratów

CHRZEŚCIJAŃSKA DEMOKRACJA - GENEZA

Twórcy doktryny chrześcijańskiej demokracji

Podstawowe wartości w doktrynie chrześcijańsko—demokratycznej

Państwo w doktrynie chrześcijańsko-demokratycznej

Chrześcijańska Demokracja w Polsce (ChD).

Stowarzyszenie Polskich
Chrześcijańskich Demokratów